Pse krokodilët kanë ndryshuar kaq pak që nga epoka e dinozaurëve?

Një hulumtim i ri nga shkencëtarët në Universitetin Bristol shpjegon sesi një shenjë "ndalo-fillo" e evolucionit, të udhëhequr nga ndryshimet mjedisore, mund të shpjegojë se pse krokodilët kanë ndryshuar kaq pak që nga epoka e dinozaurëve. 

Krokodilët sot duken shumë të ngjashëm me ata të periudhës Jurassic rreth 200 milionë vjet më parë. Sot gjithashtu ka vetëm 25 specie prej tyre që janë gjallë. Kafshë të tjera të tilla si hardhucat apo zogjtë kanë arritur një shumëllojshmëri prej mijëra llojesh në afërsisht të njëjtën kohë. 

Në prehistori ka pasur gjithashtu lloje krokodilësh që nuk i shohim sot, duke përfshirë: gjigandë po aq të mëdhenj sa dinozaurët, bimë ngrënës, vrapues të shpejtë dhe forma gjarpërues që jetonin nëpër dete. 

Në hulumtimin e ri, botuar në revistën "Nature Communications Biology" shkencëtarët shpjegojnë se si krokodilat ndjekin një model të evolucionit të njohur si "ekuilibri i pikëzuar". Shkalla e evolucionit të tyre është përgjithësisht e ngadaltë, por në raste të caktuara ata evoluojnë më shpejt, sepse mjedisi ka ndryshuar. Në veçanti, ky hulumtim i ri sugjeron që evolucioni i tyre përshpejton kur klima është më e ngrohtë dhe se madhësia e trupit rritet.

Autori kryesor Dr Max Stockdale nga Shkolla e Shkencave Gjeografike të Universitetit të Bristolit, tha: "Analiza jonë perdori një algoritëm të mësimit makinerik për të përllogaritur shkallën e evolucionit. Shkalla e evolucionit është sasia e ndryshimit që ka ndodhur për një periudhë të caktuar kohore, gjë të cilën ne mund t'a përpunojmë duke krahasuar matjet nga fosilet dhe duke marrë parasysh vjetërsinë e tyre."

"Për studimin tonë ne kemi matur madhësinë e trupit, që është i rëndësishëm sepse ndërvepron me atë sesa shpejt kafshët rritën, për sa ushqim kanë nevojë, sa e madhe është popullata e tyre dhe sa gjasë ka që ato të zhduken." 

Zbulimet e bëra tregojnë se larmishmëria e kufizuar e krokodilëve dhe ajo ngjan si mungesë evoluimi është rezultat i një shkalle të ngadaltë evolutive. Duket se krokodilët arritën në një plan trupor që ishte mjaft efikas dhe i gjithanshëm, saqë nuk kishin nevojë ta ndryshonin atë për të mbijetuar.

Kjo gjithanshmëri mund të jetë një shpjegim se pse krokodilët i mbijetuan ndikimit të meteorit në fund të periudhës së Cretaceous, në të cilën dinosaurët u zhdukën. Krokodilët përgjithësisht lulëzojnë më mirë në kushte të ngrohta, sepse ata nuk mund të kontrollojnë temperaturën e trupit dhe kërkojnë ngrohtësi nga mjedisi.

Klima gjatë epokës së dinosaurëve ishte më e ngrohtë sesa sot dhe kjo mund të shpjegojë pse kishte shumë më shumë lloje krokodilësh se sa shohim tani. Duke qenë se ata janë në gjendje të marrin energji nga dielli, kjo do të thotë se ata nuk kanë nevojë të hanë aq shumë sa një kafshë me gjak të ngrohtë si psh një zog ose një gjitar.

Dr Stockdale shtoi: “Është magjepsëse të shohësh se sa marrëdhënie e ndërlikuar ekziston midis Tokës dhe gjallesave me të cilat e bashkëndajmë atë. Krokodilët kanë zotëruar një mënyrë jetese që ishte mjaft e gjithanshme për t'u përshtatur me ndryshimet e mëdha mjedisore që kanë ndodhur që kur ishin dinosaurët. "

Hapi tjetër për hulumtimin e ekipit është që të zbulojmë se pse disa lloje krokodilësh prehistorik u zhduken, ndërsa të tjerë jo. 

Burimi: ©University of Bristol